بوی نان گردویی تازه، من را یاد خانه‌ی مادربزرگم می‌اندازد... یاد آن روزهای بچگی که دور هم جمع می‌شدیم و منتظر می‌ماندیم تا نان‌ها از تنور در بیایند. هنوز هم که هنوز است، عطر و طعم آن نان‌ها زیر زبانم است. راستش، هیچ نان گردویی‌ای، نان گردویی مادربزرگ نمی‌شود! ولی خب، چه می‌شود کرد؟ حالا که دیگر نمی‌توانم هر روز بروم خانه‌شان، تصمیم گرفتم خودم دست به کار شوم و با طرز تهیه نان گردویی مخصوص خودش، یک ذره از آن حال و هوا را بیاورم توی خانه‌ی خودم. شاید فکر کنید پختنش خیلی سخت است، اما اصلاً اینطور نیست! این طرز تهیه اینقدر آسان است که خودتان هم باورتان نمی‌شود! تازه، از نان‌های بازاری هم خیلی خوشمزه‌تر است، چون خودتان با عشق پخته‌ایدش! پس بزن برویم که یک نان گردویی مشتی درست کنیم!
روش تهیه نان گردویی
راستش، مامان‌بزرگ من که اصلاً اهل پیمانه و این کارها نیست! همه‌چیز را چشمی می‌ریزد. ولی خب، من سعی کردم یک جوری مواد لازم طرز تهیه نان گردویی را دقیق بنویسم که شما به مشکل نخورید:
آرد: حدوداً 2.5 تا 3 لیوان ( لیوان دسته‌دار فرانسوی)
آب ولرم: 1 لیوان (آب شیر، نه خیلی داغ، نه سرد)
خمیر مایه فوری: 1 قاشق غذاخوری
شکر: 1 قاشق غذاخوری برای خمیر مایه + 2 قاشق دیگر برای خودِ خمیر
نمک: 1/2 قاشق چایخوری
روغن مایع: 1/4 لیوان
گردوی خُردشده: به مقدار لازم (هر چه بیشتر، بهتر!)
کشمش پلویی (اگر دوست دارید): 1/2 لیوان (مامان‌بزرگ من نمی‌ریزد، ولی من خودم کشمش دوست دارم)
دارچین (باز هم اگر میلتان است):به مقدار لازم
تخم مرغ (برای خوشگل شدن نان): 1 عدد
مراحل تهیه نان گردویی به سبک مامان‌بزرگ
اول از همه، آن یک قاشق شکر را با آب ولرم و خمیر مایه قاطی کنید و بگذارید یک گوشه بماند تا خمیر مایه جان بگیرد. یک 5-10 دقیقه‌ای طول می‌کشد. اگر دیدید کف کرد و آمد بالا، یعنی اوکی است. اگر نه، یعنی خمیر مایه‌تان خراب بوده (از یک جای مطمئن بخرید!).
حالا، آرد و نمک را توی یک کاسه‌ی گنده الک کنید. این الک کردن مهم است ها! نانتان لطیف‌تر می‌شود.
بعد، آن خمیر مایه‌ی عمل آمده را با بقیه‌ی شکر و روغن مایع بریزید وسط آرد. حالا با دست (یا با قاشق، اگر خیلی وسواسی هستید!) شروع کنید به مخلوط کردن. کم‌کم آب را اضافه کنید و ورز بدهید.
این ورز دادن خیلی مهم است. باید یک 10 دقیقه‌ای حسابی ورزش بدهید تا خمیرتان نرم و لطیف بشود و به دست نچسبد. اگر دیدید خیلی سفت است، یک کوچولو دیگر آب اضافه کنید. اگر شُل بود، یک کم آرد. خلاصه، خودتان دیگر استاد هستید!
حالا خمیر را بگذارید توی یک کاسه‌ی چرب‌شده، رویش را بپوشانید و بگذارید یک جای گرم تا وَر بیاید. یک ساعت، یک ساعت و نیم، بستگی به دمای محیط دارد. باید حجمش دو برابر بشود.
توی این فاصله، می‌توانید مغز گردو ها را خرد کنید (نه خیلی ریز، نه خیلی درشت). کشمش‌ها را هم اگر خواستید، بشویید و بگذارید کنار.
وقتی خمیر وَر آمد، یک مشت بزنید وسطش که پفش بخوابد! بعد، گردو و کشمش را به آن اضافه کنید و یک کوچولو دیگر ورز بدهید.
حالا می‌توانید خمیر را به هر شکلی که دوست دارید در بیاورید. می‌توانید یک نان بزرگ درست کنید، یا چند تا نان کوچولو. می‌توانید گِردش کنید، یا بیضی، یا هر شکلی که خلاقیتتان اجازه می‌دهد! این قسمت طرز تهیه، کاملا سلیقه ای است.
کف سینی فر را کاغذ روغنی بیندازید و نان‌ها را بچینید تویش. دوباره رویش را بپوشانید و بگذارید یک 20 دقیقه‌ی دیگر بماند.
اگر خواستید نان‌هایتان براق و خوشگل بشوند، یک عدد تخم مرغ را با یک کم شیر یا آب قاطی کنید و با برس بمالید رویشان. فر را هم از قبل روشن کنید و بگذارید روی 180 درجه سانتی‌گراد (350 فارنهایت). سینی را بگذارید توی فر و حدوداً 25 تا 30 دقیقه صبر کنید تا نان‌ها بپزند و طلایی بشوند. حواستان باشد که زیاد توی فر نمانند، وگرنه خشک می‌شوند.
وقتی نان‌ها پختند، از فر درشان بیاورید و بگذارید روی توری تا خنک بشوند.
تمام! نان گردویی شما آماده است!
بیشتر بخوانید: طرز تهیه نان کنجدی
انواع دیگر نان گردویی خانگی
حالا که طرز تهیه نان گردویی کلاسیک را یاد گرفتید، می‌توانید با کمی خلاقیت و تغییر در مواد اولیه، نان‌های گردویی متنوع‌تری هم بپزید و حسابی هنرنمایی کنید. در اینجا دو پیشنهاد ویژه برایتان دارم:
نان گردویی شکلاتی
اگر عاشق شکلات هستید، این نان مخصوص شماست! کافی است حدود 50 گرم شکلات تخته‌ای تلخ یا شیرین را ذوب کنید و بعد از استراحت اول خمیر (قبل از اینکه گردو اضافه کنید)، به آن اضافه کنید و خوب ورز دهید. به جای شکلات ذوب‌شده، از چیپس شکلات هم استفاده کنید. برای اینکه طعم شکلاتی نان قوی‌تر شود، می‌توانید یک قاشق غذاخوری پودر کاکائو هم به خمیر اضافه کنید. بقیه‌ی مراحل پخت، دقیقاً مثل دستور پخت اصلی نان گردویی کلاسیک است.
نان گردو و ارده
این نان، یک خوراکی عالی برای کسانی است که طعم‌های سنتی و مقوی را ترجیح می‌دهند. برای تهیه‌ی این نان، به جای استفاده از گردو و کشمش به عنوان مواد میانی، یک مخلوط خوشمزه از ارده و شیره درست کنید. به این صورت که نصف پیمانه ارده را با یک‌چهارم پیمانه شیره انگور، شیره خرما یا عسل مخلوط کنید. اگر دوست داشتید، کمی دارچین هم به این مخلوط اضافه کنید. بعد از اینکه خمیر را باز کردید (مرحله 7 در دستور پخت اصلی)، مخلوط ارده و شیره را روی سطح خمیر بمالید و بقیه‌ی مراحل را طبق دستور پخت اصلی ادامه دهید. به دلخواه خود گردو را حذف کنید و یا مقدار کمی از آن را با مواد میانی ترکیب کنید.
در ادامه می‌توانید به مقاله نان روغنی چگونه درست می‌شود؟ نیز سر بزنید.
فوت و فن حرفه‌ای برای تهیه نان گردویی خوشمزه
برای اینکه نان گردویی شما حسابی خوشمزه و عالی از آب دربیاید، چند نکته کوچک، اما مهم را در نظر داشته باشید. اول اینکه، می‌توانید به جای آب، از شیر ولرم استفاده کنید تا نان شما بافت نرم‌تری پیدا کند. اگر به عطر دارچین علاقه دارید، کمی از آن را به مواد میانی نان اضافه کنید تا طعم دلچسب‌تری بگیرد. در ضمن، می‌توانید به جای گردو، از مغزهای دیگری مثل بادام یا فندق هم استفاده کنید و طعم‌های جدیدی را امتحان کنید. برای کسانی که فر ندارند هم یک راه حل ساده وجود دارد: نان را در تابه و روی اجاق گاز هم بپزید! فوت آخر هم که برای اینکه نان گردویی شما تا چند روز تازه و خوشمزه بماند، حتماً آن را بعد از خنک شدن، در یک ظرف دربسته نگهداری کنید.
کلام آخر
همین دیگر! امیدوارم این طرز تهیه نان گردویی به دردتان بخورد و یک نان گردویی خوشمزه بپزید و کیف کنید! اگر سوالی داشتید، حتماً بپرسید. نوش جانتان!
.png)