دوران بارداری، این معجزه نه ماهه، دریایی از احساسات نو و البته، سوالات بیپایان است. خصوصا وقتی پای تغذیه بارداری و انتخابهای روزمره به میان میآید، حساسیتها دوچندان میشود. یکی از آن خوراکیهایی که همیشه محل بحث و پرسش بوده، همین حلوا ارده در بارداری است. این یار شیرین و سنتی سفرههای ایرانی، که با جادوی کنجد در بارداری و شیرینی دلچسبش دلها را میبرد، آیا میتواند در این دوران سرنوشتساز هم کنار شما باشد؟ نگرانی شما به عنوان یک مادر آیندهنگر، در مورد تاثیر هر لقمه بر سلامت خودتان و آن نازنینی که در درونتان میپرورید، کاملا طبیعی و ستودنی است.
حلوا ارده چیست و چه گنجینهای در خود دارد؟ اصلا چرا اینقدر محبوب است؟
حلوا ارده، این میراث خوشطعم آشپزخانه ایرانی، از مادهای گرانبها به نام ارده جان میگیرد، همان عصارهی خالص و کرمی رنگ دانههای کنجد آسیاب شده که خودش به تنهایی یک نیروگاه تغذیهای است. اما داستان به همین جا ختم نمیشود. برای آفرینش این شیرینی خاطرهانگیز، ارده را با شیرینکنندههایی چون شکر، عسل یا شیرههای طبیعی مانند شیره انگور یا خرما ترکیب میکنند. جالب است بدانید در برخی دستورهای اصیل و سنتی، از عصاره گیاهی به نام چوبک برای ایجاد بافتی پفکی و سبک و از عطر هل یا وانیل و پسته برای زیبایی و افزودن به ارزش غذاییاش هم استفاده میشود.
پیشنهاد مطالعه: خواص حلوا ارده برای کودکان
اما گنجینه واقعی کنجد در بارداری و به تبع آن ارده، در مواد مغذیاش نهفته است:
پروتئین: واحدهای سازندهای که برای رشد و ترمیم بافتهای بدن شما و کودکتان نقشی اساسی ایفا میکنند.
چربیهای غیراشباع مفید: این چربیها، به ویژه امگا-3، امگا-6 و امگا-9، نه تنها برای سلامت قلب شما مفیدند، بلکه در رشد و تکامل مغز کوچک جنین هم عنصری کلیدی هستند.
ویتامینها: ویتامینهای گروه ب که برای متابولیسم انرژی بدن عمل میکنند و نشاط را به شما هدیه میدهند.
مواد معدنی گرانبها: کلسیم، آهن، منیزیم، فسفر و روی؛ هر کدام در خدمت سلامت مادر و جنین.
با این اوصاف، حلوا ارده یک بمب کوچک انرژی و مواد مغذی است. اما آیا همیشه اینطور است؟ آن روی سکهی شکر افزوده را نباید فراموش کنیم؛ نکتهای که در ادامه با دقت بیشتری زیر ذرهبین قرار خواهیم داد.
خواص حلوا ارده در بارداری
خوردن حلوا ارده در دوران بارداری، با رعایت اعتدال، میتواند به دلیل وجود ارده که از کنجد به دست میآید، فواید قابل توجهی داشته باشد. این فواید شامل تامین انرژی لازم برای دوران بارداری، فراهم کردن کلسیم برای حفظ سلامت استخوانهای مادر و رشد استخوانهای جنین و حتی کمک به افزایش ضریب هوشی او در سه ماهه سوم، تامین آهن برای جلوگیری از کمخونی، بهبود عملکرد دستگاه گوارش به دلیل فیبر موجود، تقویت سیستم ایمنی مادر و جنین، و حمایت از رشد همه جانبه جنین به دلیل داشتن پروتئین، چربیهای سالم، ویتامینها و مواد معدنی است. با این حال، مصرف آن باید با احتیاط و توجه به میزان شکر موجود صورت گیرد.
مضرات حلوا ارده در بارداری
مصرف بیرویه حلوا ارده در بارداری به دلیل کالری و شکر بالای آن میتواند منجر به اضافه وزن، افزایش خطر فشار خون و دیابت بارداری شود. همچنین، طبع گرم آن در طب سنتی ممکن است برای برخی افراد مناسب نباشد، و احتمال حساسیت به کنجد هرچند نادر، وجود دارد. زیادهروی در مصرف آن مشکلات گوارشی و اسهال ایجاد میکند که در دوران بارداری خطرناک است. توصیه میشود حلوا ارده از فروشگاههای معتبر تهیه شود و مصرف آن بهویژه برای افراد با سابقه دیابت یا در معرض خطر، حتما با مشورت پزشک انجام گیرد.
اگر از مصرف شکر در دوران بارداری منبع شده اید پیشنهاد میکنم مقاله طرز تهیه حوا ارده خانگی بدون شکر را مطالعه کنید
میزان مصرف حلوا ارده در بارداری
میزان مصرف حلوا ارده در بارداری به عواملی مثل وضعیت سلامتی، میزان فعالیت بدنی، رژیم غذایی روزانه و نوع حلوا ارده مصرفی بستگی دارد. با این حال، نکته کلیدی که تمام متخصصان بر آن تاکید دارند، رعایت اعتدال است. بهتر است حلوا ارده به عنوان یک لذت گاهبهگاه و به مقدار کم مصرف شود و نه به عنوان یک عادت روزانه یا به مقدار زیاد.
بهترین زمان برای مصرف چه موقع از روز است؟
اگر قرار است حلوا ارده بخورید، شاید بهتر باشد آن را به عنوان بخش کوچکی از صبحانه بارداری (البته در کنار سایر مواد مغذی) یا یک میان وعده بارداری سبک میل کنید. خوردن آن با شکم خالی (به خصوص اگر به نوسانات قند خون حساس هستید و سریعاً دچار افت قند میشوید) یا به عنوان دسر بعد از یک وعده غذایی سنگین و پرحجم، شاید انتخاب چندان جالبی نباشد و احساس سنگینی به شما بدهد.
حواستان به کل دریافتی روزانهتان باشد
همیشه یادتان باشد که کالری و قند دریافتی از حلوا ارده را در جمع کل کالری و قند روزانهتان حساب کنید. آیا با خوردن این مقدار حلوا ارده، هنوز در محدوده مجاز و توصیهشده برای دوران بارداری باقی میمانید یا از آن فراتر میروید؟
و در نهایت، بهترین مشاور پزشک معالج یا متخصص تغذیهتان است. آنها با بررسی دقیق شرایط جسمی و نیازهای خاص شما در دوران بارداری، دقیقترین توصیهها را در مورد میزان مصرف حلوا ارده در بارداری به شما ارائه دهند.
آیا ارده در بارداری به تنهایی مفید است؟
خوردن ارده خالص در دوران بارداری به جای حلوا ارده به دلیل نداشتن شکر افزوده، فواید متعددی دارد از جمله تامین کلسیم، آهن و پروتئین گیاهی با کیفیت، فیبر برای بهبود گوارش، و چربیهای سالم مفید برای قلب و مغز مادر و جنین، به همراه ویتامینها و مواد معدنی دیگر. مصرف ارده خالص با شیرینکنندههای طبیعی به میزان کنترلشده، به مدیریت قند خون و کالری دریافتی کمک میکند و انعطافپذیری بیشتری در نحوه مصرف آن فراهم میسازد. با این حال، در مصرف ارده خالص نیز باید اعتدال رعایت شود زیرا همچنان پرکالری است.
نکات طلایی برای انتخاب و خوردن حلوا ارده در بارداری
خب، فرض کنیم شما با پزشک دلسوزتان مشورت کردهاید و ایشان با در نظر گرفتن تمام جوانب و شرایط خاص شما، چراغ سبز را برای مصرف مقدار بسیار کمی حلوا ارده، آن هم گاهی اوقات و برای رفع هوس، نشان دادهاند. حالا سوال اینجاست که چطور میتوانید این تجربه را تا حد امکان ایمنتر و حتی شاید کمی مفیدتر کنید؟ رعایت چند نکته ساده اما بسیار کلیدی در انتخاب و نحوه خوردن حلوا ارده در بارداری به شما کمک میکند تا از خواص حلوا ارده در بارداری (هرچند اندک) بهرهمند شوید.
- اولین و مهمترین گام، بررسی دقیق و موشکافانه برچسب اطلاعات تغذیهای آن است. به میزان کالری، چربی کل، چربی اشباع، کربوهیدرات و از همه مهمتر، میزان قند در هر ۱۰۰ گرم یا در هر سروینگ توجه ویژه داشته باشید. آیا میزان قند آن شما را به فکر فرو نمیبرد؟ آیا با محدودیتهای قندی که ممکن است در دوران بارداری داشته باشید، همخوانی دارد؟ اولویت همیشه و همهجا با محصولاتی است که قند کمتری دارند یا در تهیه آنها به جای شکر سفید تصفیه شده، از شیرینکنندههای طبیعیتر و با شاخص گلیسمی پایینتر (الباتر در مقادیر کم) مثل شیره خرما یا انگور استفاده شده است.
- سعی کنید حلوا ارده را از تولیدکنندگان معتبر، کارخانههای شناختهشده و برندهایی که نام و نشان مشخصی دارند و از همه مهمتر، دارای مجوزهای بهداشتی لازم از سازمان غذا و دارو هستند، تهیه کنید. این کار تا حد بسیار زیادی خیال شما را از بابت کیفیت مواد اولیه، رعایت اصول بهداشتی در فرآیند تولید و سلامت نهایی محصول راحت میکند.
- همیشه به تاریخ تولید و تاریخ انقضا محصول با دقت تمام توجه کنید. حلوا ارده به خاطر داشتن مقدار قابل توجهی چربی (که از کنجد میآید)، اگر مدت زمان زیادی از تولیدش گذشته باشد یا در شرایط نامناسب و گرمی نگهداری شود، ممکن است طعم ناخوشایند کهنگی یا تیزی پیدا کند (به اصطلاح اکسید شود).
- پس از خرید و باز کردن بستهبندی حلوا ارده، آن را طبق دستوری که روی بستهبندیاش توسط شرکت تولیدکننده نوشته شده، نگهداری کنید. معمولا توصیه میشود که حلوا ارده در جایی خشک، خنک (ترجیحا یخچال، به خصوص پس از باز شدن) و به دور از تابش مستقیم نور خورشید و منابع حرارتی نگهداری شود تا تازگی، بافت و کیفیتش برای مدت طولانیتری حفظ گردد.
- از خوردن حلوا ارده در بارداری به مقدار زیاد، به صورت روزانه یا حتی چند بار در روز، جدا و اکیدا پرهیز کنید. یک تکه بسیار کوچک، شاید به اندازه یک قاشق چایخوری یا حداکثر یک قاشق مرباخوری، آن هم گاهی اوقات و فقط برای رفع یک هوس شدید، کافیست.
- بعد از اینکه آن مقدار بسیار کم حلوا ارده را میل کردید، به واکنش بدنتان با دقت بیشتری توجه کنید. آیا احساس ناراحتی گوارشی خاصی میکنید (مثل نفخ، دلدرد یا تغییر در اجابت مزاج)؟ آیا علائم حساسیت یا آلرژی (مثل خارش پوست، کهیر، قرمزی یا تورم) در شما ظاهر شده؟ یا هر تغییر ناخوشایند و غیرمعمول دیگری را در وضعیت جسمی یا روحی خود تجربه کردهاید؟ اگر چنین بود، مصرف آن را فوراو بدون هیچ تردیدی متوقف کرده ودر اولین فرصت با پزشک معالج یا مامای خود در این باره صحبت کنید و راهنمایی بخواهید.
مقاله طرز تهیه حلوا ارده رژیمی را از دست ندهید.
کلام آخر
به طور خلاصه، مصرف حلوا ارده در بارداری برای مادران سالم و در مقادیر بسیار کم و بلامانع است، به شرطی که از انواع کمشکر یا با شیرینکنندههای طبیعی تهیه شده باشد و به عنوان بخش کوچکی از یک رژیم غذایی متعادل در نظر گرفته شود. با این حال، باید همواره به کالری و قند بالای آن توجه داشت و از مصرف بیرویه آن خودداری کرد، به ویژه برای افراد مستعد یا مبتلا به دیابت بارداری. مشورت با پزشک یا متخصص تغذیه برای دریافت برنامه غذایی شخصیسازی شده در دوران بارداری بسیار حائز اهمیت است.