شاید با خواندن عنوان طرز تهیه کیک عسلی، خیلی انتظار هیجان‌انگیزی پیدا نکرده باشید. اما به شما مژده می‌دهیم که اتفاقا قرار است یک کیک فوق‌العاده جذاب و جدید را به شما آموزش دهیم. این کیک دقیقا مانند اسمش، عسلی و جذاب است. یعنی نه‌تنها داخل مواد اولیه‌اش از عسل استفاده می‌شود؛ بلکه بافتش نیز مانند عسل، نرم و لطیف و جذاب است.
پس اگر موافقید، بیایید تا با هم طرز تهیه کیک عسلی را مرور کنیم. کیکی که گزینه‌ای هیجان‌انگیز برای عصرانه و صرف کنار یک فنجان چای است. همچنین کافی است که یک بار این کیک را بپزید. از آن به بعد نه‌تنها خانواده از شما طلب این کیک را دارند، بلکه می‌توانید از آن به عنوان یک کیک مجلسی برای پذیرایی در مهمانی و مراسم استفاده کنید.
کیک عسلی چیست؟
بسیاری از مردم ممکن است با شنیدن طرز تهیه کیک عسلی، تصور کنند که همان کیک‌های معمول، قرار است بدون شکر و با اضافه کردن عسل تهیه شوند. کاری که البته قابل انجام است. زیرا همان‌طور که می‌دانید، تمام اجزای یک کیک، غیر از آرد را می‌شود با چیزهای دیگری جایگزین کرد. البته اخیرا همان آرد را هم می‌شود با روش‌هایی جذاب با میانبر جایگزین کرد. برای مثال استفاده از بیسکویت به جای آرد خام که در طرز تهیه چیز کیک شکلاتی یخچالی به شما آموزش داده بودیم.
برای شیرین کردن کیک نیز می‌توانید از انواع مواد طبیعی و مصنوعی، مانند شکر سفید، شکر قهوه‌ای، کارامل، عسل و... استفاده کنید. برای مثال ما قبلا طرز تهیه کلوچه با شیره انگور را آموزش داده بودیم. اما این‌بار قرار نیست که صرفا عسل را جایگزین شکر کنیم.
درواقع طرز تهیه کیک عسلی، یک نوع رسپی خاص است. رسپی خاصی برای یک کیک خاص! کیکی که یکی از کیک‌های محبوب کشور روسیه و منطقه آذربایجان محسوب می‌شود. این کیک با نام‌های کیک عسلی، کیک روسی و کیک عسلیِ روسی در ایران شناخته می‌شود. اما دراصل، کیک مدوویک (به زبان انگلیسی: medovik tort) نام دارد.
این کیک برای اولین بار در قرن نوزدهم میلادی توسط یک سرآشپز جوان پخته شده است. سرآشپزی که می‌خواسته الیزابت، همسر الکساندر اول، یعنی ملکه روسیه را تحت تاثیر قرار دهد. او این کیک را می‌پزد و جلوی ملکه می‌گذارد. ملکه هم کیک را می‌خورد و متوجه حضور عسل در کیک نمی‌شود. نکته این‌جاست که ملکه از عسل به شدت بدش می‌آمده است! بنابراین سرآشپز موفق می‌شود که ملکه را تحت تاثیر قرار بدهد و کیک به نام خودش، یعنی مدوویک ثبت می‌شود.
البته بسیاری از قنادها معتقدند که کیک مدوویک یک نوع دسر است تا کیک! اما به هرحال این کیک یا دسر، خوراکی خوش‌طعم و لطیفی از فرهنگ قنادی کلاسیک روسی محسوب می‌شود. خوراکی‌ای که می‌شود آن را همانند خوراکی ایتالیایی، یعنی تیرامیسو، چیزی بین کیک و دسر به شمار آورد. بیایید تا ببینیم که طرز تهیه کیک عسلی روسی، چگونه است؟ اما قبل از آن اگر هوس تیرامیسو کردید، می‌توانید طرز تهیه دسر تیرامیسو را نیز مطالعه کنید.
روش تهیه کیک عسلی
طرز تهیه کیک روسی، تناقضی با سالم بودن نیز ندارد. یعنی اگر دید شما برای خواندن این مطلب، سالم‌تر شدن کیک بوده است، می‌توانید به چشم یک طرز تهیه کیک با عسل به جای شکر به این مطلب نگاه کنید. برای طرز تهیه کیک عسلی روسی به دو سری مواد اولیه احتیاج خواهیم داشت. اول مواد اولیه لازم برای پخت خود کیک و دوم مواد اولیه لازم برای شهد و خامه میانی.
مواد اولیه لازم برای پخت کیک عسلی:
عسل طبیعی: 4 قاشق غذاخوری
شکر سفید: 3/4 لیوان دسته‌دار فرانسوی
شیر: 2 قاشق غذاخوری
کره حیوانی: 50 گرم
تخم مرغ بزرگ: 2 عدد (یا 3 عدد کوچک)
آرد شیرینی پزی: 3 لیوان دسته‌دار فرانسوی
جوش شیرین: 1 قاشق چای‌خوری
نمک: به میزان لازم (درحد یک پینچ)
گردو ساطوری: 1/2 لیوان دسته‌دار فرانسوی
مواد اولیه لازم برای شهد و خامه میانی:
آب آشامیدنی: 1/2 لیوان دسته‌دار فرانسوی
خامه ترش: 1 لیوان دسته‌دار فرانسوی
پودر قند (خاکه قند): 1 لیوان دسته‌دار فرانسوی
خامه همزده شده: 250 سی سی (میلی لیتر) یا به عبارتی، کمی بیشتر از یک خامه صورتی.
دقت داشته باشید که مواد اولیه بالا تقریبا برای مصرف 4 الی 6 نفر مناسب است. ضمن اینکه پخت این کیک به حوصله و زمان بیشتری نسبت به سایر کیک‌ها نیاز دارد. اما مطمئن باشید بعد از یک بار پخت، آن‌چنان لذت خواهید برد که باز هم به تهیه کیک عسلی روسی اقدام می‌کنید. درکل به حدود یک ساعت زمان آماده‌سازی و یک ساعت زمان پخت نیاز خواهید داشت.
مراحل تهیه کیک عسلی
مرحله اول: یک قابلمه را روی حرارت خیلی ملایم بگذارید. حالا شیر و عسل را روی این حرارت هم بزنید تا کاملا یکدست شوند. دقت کنید که به هیچ عنوان نباید شیر و عسل با حرارت زیاد برخورد کنند یا حتی نزدیک نقطه جوش شوند. صرفا قرار است درحدی که به حل شدن عسل در شیر کمک کند، حرارت دهیم. بعد از حل شدن کامل، قابلمه را کناری بگذارید تا خنک شود.
مرحله دوم: یک کاسه بزرگ برداشته و تخم مرغ‌ها را داخلش بشکنید. حالا با یک همزن برقی، آن‌قدر همشان بزنید تا کرم رنگ شده و حالت کشدار پیدا کنند. این مرحله باید بین 5 دقیقه الی 10 دقیقه طول بکشد و بافت خوب کیک عسلی به خوب هم زدن تخم مرغ‌ها وابسته است. ضمنا اگر همزن برقی ندارید، می‌توانید این کار را با همزن دستی (ویسک) یا چنگال نیز انجام دهید. اما طبعا برای رسیدن به بافت مناسب، به توان و زمان بیشتری احتیاج پیدا خواهید کرد.
مرحله سوم: حالا مواد شیر و عسل را که خنک شده‌اند، داخل تخم مرغ‌ها بریزید. جوش شیرین را هم اضافه کنید و با دور کندتر همزن برقی، هم بزنید تا صرفا مخلوط شوند. اگر در این مرحله خیلی هم بزنید، اتفاقا بافت کیک را خراب خواهید کرد. این مساله البته بیشتر در کیک‌های اسفنجی اهمیت دارد؛ اما این‌جا نیز بی‌اهمیت نخواهد بود. راستی، ما قبلا آموزش پخت کیک اسفنجی را نیز در مطلب کیک اسفنجی چیست؟ داده بودیم که خواندنی است.
مرحله چهارم: کره را هم که به روش بن‌ماری ذوب کرده‌اید، درون مواد بریزید و هم بزنید تا مخلوط شود. حالا آرد را در چندین مرحله به مواد تَر اضافه کنید و مدام هم بزنید. این هم زدن را بهتر است با یک لیسک و به صورت دستی انجام دهید. وقتی که به یک خمیر نرم و لطیف دست پیدا کردید، دیگر کافی است.
مرحله پنجم: حالا یک سطح صاف انتخاب کنید و روی آن را آردپاشی کنید. سپس خمیر را روی سطح بگذارید و آن را ورز بدهید. باید آن‌قدری ورز بدهید که خمیر دیگر به دست شما نچسبد. این مساله نشان‌دهنده مناسب بودن بافت خمیر است.
مراحل نهایی خمیر کیک عسلی
کیک عسلی، کیکی شبیه به کیک جنگل سیاه است. از این نظر که لایه‌لایه است. البته تعداد لایه‌ها به خود شما باز می‌گردد. تفاوت دیگر نیز این است که کیک عسلی روسی (یا همان کیک مدوویک) قبل از پخت به صورت لایه به لایه درست می‌شود. راستی برای درک بهتر این دو کیک، می‌توانید طرز تهیه کیک جنگل سیاه را نیز یاد بگیرید. این کیک یک کیک آلمانی است!
حالا بیایید تا به طرز تهیه کیک عسلی روسی برگردیم. وقتی که خمیر آماده شد، باید تصمیم بگیرید که می‌خواهید کیک شما چندلایه باشد. زیرا کیک مدوویک به طور کلی، از لایه‌هایی نازک خمیری تشکیل می‌شود که با خامه پر می‌شوند. این لایه‌ها خشک و بیسکویتی خواهند شد. پیشنهاد ما بین 6 تا 8 لایه خمیر (برای این میزان مواد اولیه) است.
مرحله اول: خمیر را با چانه‌گیر یا چاقوی تیز به همین تعداد چانه تقسیم کنید. سپس گلوله‌ها را درون دست خودتان باز کنید و با وردنه به شکل صاف و نازک دربیاورید.
مرحله دوم: بهتر است که هرکدام از خمیرها را به اندازه 18 تا 20 سانتی متر (قطر) برش بزنید. این کار را با یک بشقاب هم می‌توانید انجام دهید. خمیرهایی که از برش دور خمیرها اضافه می‌آیند را نیز نگه دارید. زیرا به آن‌ها احتیاج پیدا خواهیم کرد. سپس روی خمیرها را با چنگال، سوراخ سوراخ کنید تا هنگام پخت اصلا باد نکنند.
مرحله سوم: فر را با دمای 180 درجه سانتی گراد گرم کنید. سپس اگر جا دارید، همزمان همه لایه‌ها را 8 تا 10 دقیقه بپزید تا طلایی شوند. اگر نه، به تدریج این کار را انجام دهید تا همه لایه‌ها به صورت مجزا پخته شوند. در نهایت خمیرهای اضافی را با همان اشکال معوجی که دارند درون فر بگذارید تا کاملا بپزند. بعد از پخته شدن، این خمیرهای اضافی را درآورده و با غذاساز یا هاون دستی، به شکل پودر (شبیه پودر سوخاری) دربیاورید.
طرز تهیه شهد و خامه برای کیک عسلی
مرحله اول: خامه صبحانه و پودر قند را در یک کاسه بزرگ ریخته و با استفاده از همزن برقی آن‌قدر هم بزنید تا رد پره‌های همزن روی بافت خامه باقی بماند.
مرحله دوم: خامه فرم گرفته را به خامه ترشی که دارید اضافه کنید و با یک لیسک در یک جهت معین هم بزنید تا بافت یکدستی پیدا کنند. در این‌جا اگر بافت خامه‌ای خیلی سفت بود، می‌توانید از مقداری آب برای رقیق کردن استفاده کنید. اما خامه را خیلی شل نکنید.
مرحله سوم: حالا موقع چیدن کیک است. یک بشقاب پهن و وسیع بردارید. به ترتیب یک لایه خمیر پخته شده بگذارید، 2 تا3 قاشق مخلوط شهد و خامه را بریزید و به خوبی رویش پهن کنید. سپس یک لایه بیسکویتی دیگر بگذارید و به همین شکل ادامه دهید تا مواد تمام شوند.
مرحله چهارم: بعد از اینکه لایه‌ها تمام شدند، ابتدا اضافه خامه را روی سطح و کنار دیواره‌های کیک بمالید. سپس خرده‌هایی از خمیر که پودر کرده بودیم را روی آن خامه بپاشید تا سطح و دیواره جالبی برای کیک پدید بیاید. این کار را با الهام از ظاهر شیرینی ناپلئونی انجام دهید.
مرحله پنجم: هنوز یک مرحله دیگر از طرز تهیه کیک عسلی روسی باقی مانده است. زیرا این کیک، بافت سفتی دارد. بنابراین برای اینکه خامه بتواند لایه‌های بیسکویتی را نرم کند، نیاز به پخت سرد داریم. کیک را بین 6 الی 12 ساعت در یخچال بگذارید. این آخرین مرحله است و بعد از آن می‌توانید کیک را سرو کنید. برای تزئین نیز می‌شود از هر چیزی که دوست دارید، مانند گردو ساطوری شده که گفتیم، یا توت فرنگی، میوه، مربا، اسمارتیز، شکلات و... بهره ببرید.
حالا دیگر صاحب یک کیک لاکچری خارجی شدید! اگر هم دوست دارید که با سایر کیک‌های معروف دنیا آشنا شوید، کافی است که مطلب پرطرفدارترین کیک‌های خانگی دنیا کدامند؟ را مطالعه کنید.
نکات مهم در تهیه کیک عسلی
نکات زیر را هم به دقت بخوانید. زیرا در طرز تهیه کیک عسلی روسی به کمک شما خواهند آمد:
- پیشنهاد ما این است که اگر برایتان مقدور است، حتما از عسل طبیعی استفاده کنید. گرچه که عسل کارخانه‌ای نیز قابل استفاده است. اما طبعا کیفیت کیک عسلی روسی با عسل طبیعی بهتر خواهد بود.
- اگر دوست داشته باشید می‌شود میزان شکری که در خمیر وجود دارد را نیز با عسل جایگزین کنید. اما پیشنهاد ما این است که چنین کاری نکنید.
- اگر کره حیوانی دوست ندارید، می‌توانید آن را با مقدار یکسان از کره گیاهی یا مارگارین جایگزین کنید.
- تمام مواد خمیری شما باید قبل از انجام هرکاری، به دمای محیط رسیده باشند. بنابراین حتما مواد را از قبل از یخچال یا کابینت بیرون آورده و روی میز کار بچینید.
- اگر دوست داشته باشید، می‌توانید در مخلوط شهد و خامه از ماده معطر استفاده کنید. گلاب یکی از بهترین پیشنهادها برای این کار است. گرچه که مواد دیگری مانند دارچین و هل نیز به ذائقه ما ایرانیان سازگار است. ضمنا ما پیشتر، طرز تهیه کیک ساده هلی را نیز برای شما آموزش داده بودیم.
- اگر خیلی به بوی زهم تخم مرغ حساس هستید، می‌توانید از اندکی عصاره وانیل در تخم مرغ استفاده کنید که بوی آن را از بین ببرد.
کلام آخر
امیدواریم که از آشنایی با این کیک جدید، خوشحال باشید. طرز تهیه کیک عسلی جزو آن دسته از رسپی‌های سخت محسوب می‌شود که نیاز به زحمت زیادی دارد. اما درعوض اگر فوت‌های کوزه‌گری آن را به خوبی یاد بگیرید، می‌توانید حسابی از هنر قنادی خودتان جلوی دیگران پز بدهید!
سوالات متداول
می‌شود در طرز تهیه کیک عسلی از کاکائو استفاده کرد؟
بله. اگر دوست داشته باشید می‌توانید مقداری از آرد را با پودر کاکائو جایگزین کنید. ضمنا به جای خامه صبحانه عادی می‌توانید از خامه شکلاتی استفاده کنید.
چرا کیک عسلی من خشک و سفت شده است؟
احتمالا به این دلیل است که خمیر را خیلی سفت کرده‌اید؛ یعنی از آرد بیش از حد استفاده نموده و لطافت آن را از بین برده‌اید. یک دلیل دیگر هم می‌تواند این باشد که به اندازه کافی در یخچال به کیک استراحت نداده باشید.
آیا می‌شود به جای جوش شیرین از بکینگ پودر استفاده کرد؟
بله، اما طبعا نتیجه به این خوبی نخواهد بود. ضمنا جوش شیرین برای عمل‌آوری است، نه پف کردن. پس مواظب باشید که خیلی بکینگ پودر استفاده نکنید تا لایه‌های خمیری شما باد نکنند!
