کلوچه یکی از خوشمزه‌ترین خوراکی‌هایی است که می‌تواند به عنوان میان وعده میل شود یا دسر خوبی برای لذت بردن بیشتر از یک وعده غذایی کامل باشد. کنار یک لیوان چای می‌چسبد و با لیوانی شیر اندازه یک وعده غذای کامل برطرف کننده گرسنگی است. کلوچه چگونه درست می شود هم یکی از آن سوال‌هایی است که وقتی جوابش را بدانیم، می‌توانیم برای خودمان و دوستانمان کلوچه‌های خوشمزه درست کنیم و از آن لذت ببریم. در این مطلب به این سوال که کلوچه چطور درست می شود ، همین طور اینکه چگونه کلوچه فومن درست کنیم ، چگونه کلوچه خانگی درست کنیم، طرز تهیه کلوچه محلی و سوالات متفاوت شما درباره کلوچه می‌پردازیم. با این مقاله مجله دسر و شیرینی سیرنگ همراه باشید:
روش پخت انواع کلوچه خانگی
کلوچه نوعی شیرینی تخت است که مواد اولیه پایه آن آرد، شکر و روغن است. در اکثر دستورهای پخت، به خمیر کلوچه مواد دیگری مثل پودر نارگیل، کنجد، کشمش، شکلات چیپسی، خرما و... می‌افزایند تا انواع مختلف کلوچه را تهیه کنند. در بعضی انواع کلوچه هم از مغزها برای مقوی‌تر شدن استفاده می‌کنند. کلوچه سوغات شهرهای مختلف ایران علی‌الخصوص شمال کشور است. کلوچه فومن را همه ایران به خوشمزگی می‌شناسند. کارخانه‌های مختلفی در ایران کلوچه تولید می‌کنند. کارخانه سیرنگ هم با انواع متنوع کلوچه‌های خوشمزه سهم بزرگی در این بازار گسترده دارد. اینجا می‌توانید انواع کلوچه‌های خوشمزه سیرنگ را ببینید.
خیلی اوقات کلوچه را با کوکی اشتباه می‌گیرند اما باید بدانید که کلوچه نوعی شیرینی سنتی است و با کوکی‌ها که در طعم‌ها و شکل‌های مختلف وجود دارد فرق می‌کند. عموما کلوچه‌ها مغزدار هستند و درونشان را با مواد مختلف پر می‌کنند، اما کوکی‌ها اینطور نیستند. شاید یک تفاوت دیگر هم در طعم کلوچه‌ها باشد. کلوچه‌ها اکثرا طعم مخصوص شیرینی‌های ایرانی مثل دارچین، زنجبیل و هل را می‌دهند اما کوکی‌ها در طعم‌های مختلف وجود دارند و اصالت محلی و ایرانی ندارند. البته که هر دو خوشمزه و انرژی‌زا هستند و با توجه به اینکه کلوچه را هم در زبان انگلیسی کوکی ترجمه می‌کنند، گاهی تفکیک کوکی از کلوچه کار راحتی نیست.
در این مقاله بیشتر درباره اینکه چگونه کلوچه محلی درست کنیم می‌گوییم:
چگونه کلوچه فومن درست کنیم؟
کلوچه فومن یکی از معروف‌ترین کلوچه‌های محلی ایران است. همه ما دلمان می‌خواهد به فومن زیبا برویم و کلوچه سوغات بیاوریم اما خیلی اوقات هم همین که کلوچه را در خانه درست کنیم یا از شیرینی‌فروشی‌های اطراف تهیه کنیم، برایمان لذت سفر به فومن را تداعی می‌کند. با این دستور پخت به سوال در خانه چگونه کلوچه فومن درست کنیم جواب داده‌ایم. مواد اولیه در طرز تهیه کلوچه محلی فومن:
مواد خمیر کلوچه:
آرد نان: 350 گرم
تخم مرغ: 1 عدد
شیر ولرم: 1/2 لیوان
خمیر مایه فوری: 1 قاشق غذاخوری
کره: 70 گرم
شکر: 3 قاشق غذاخوری
نمک: 1/2 قاشق چای‌خوری
اول از همه باید همه مواد را بیرون از یخچال بگذاریم تا با محیط هم دما شود. در مرحله اول باید خمیر کلوچه را آماده کنیم. برای تهیه خمیر کلوچه ابتدا در یک لیوان شیر ولرم، خمیر مایه و یک قاشق شکر خوب مخلوط می کنیم، درش را می‌بندیم و می‌گذاریم 10 دقیقه بماند تا پف کند. سپس تخم مرغ، شکر و کره را با همزن خوب هم می‌زنیم تا یکدست شود. خمیر مایه عمل آمده را به مواد اضافه می‌کنیم و باز مخلوط می‌کنیم. آرد و نمک را نیز با هم مخلوط و الک می‌کنیم. سپس با الک کم کم به مواد اضافه می‌کنیم و هم می‌زنیم تا خمیر دیگر به دست نچسبد. هر وقت دیگر خمیر به دست نمی‌چسبید، اضافه کردن آرد بیشتر را متوقف می‌کنیم. در ادامه خمیر را حدود 10 دقیقه ورز می‌دهیم. سپس چانه می‌کنیم و در یک کاسه روغن‌مالی شده می‌گذاریم. در ظرف را می‌بندیم و می‌گذاریم خمیر استراحت کنید.
حالا باید مواد داخلی کلوچه فومن را درست کنیم. مواد لازم برای داخل کلوچه فومن:
آرد: 120 گرم
روغن مایع: 20 گرم
کره: 10 گرم
شکر: 200 گرم
روغن صاف یا روغن قنادی: 45 گرم
پودر دارچین: 1 قاشق غذاخوری
پودر هل: 1/2 قاشق چای‌خوری
وانیل: 1/2 قاشق چای‌خوری
جوز هندی: 1/4 قاشق چای‌خوری
گردوی آسیاب‌شده: 30 گرم
برای درست کردن مواد داخلی کلوچه فومن، ابتدا آرد را تفت می‌دهیم تا بوی خامی‌اش گرفته شود. سپس آرد را الک می‌کنیم و به همراه روغن‌ها و کره به تابه برمی‌گردانیم و کمی تفت می‌دهیم. آرد که با روغن مخلوط شد، نوبت شکر است. شکر را هم که اضافه و مخلوط کردیم، حالا ادویه‌جات خوش‌عطر و بو را اضافه می‌کنیم و هم می‌زنیم و در آخر با اضافه کردن گردو به تابه، سریع تابه را از روی حرارات برمی‌داریم.
حالا دمای فر را روی 200 درجه سانتی‌گراد می‌گذاریم تا حسابی گرم شود. خمیر را بعد از یک تا یک ساعت و نیم که استراحت کرد برمی‌داریم، دوباره خوب ورز می‌دهیم و سپس به تکه‌های 75 تا 100 گرمی تقسیم می‌کنیم. تکه‌ها را پهن می‌کنیم، مقداری مواد داخلی کلوچه را درونش می ریزیم و آن را به صورت گرد شکل می‌دهیم و در سینی فر که کاغذ روغنی را در آن پهن کرده‌ایم می‌گذاریم. حالا می‌توانیم از مهر مخصوصا کلوچه فومن استفاده کنیم و کلوچه را درست شبیه همان چیزی که از مغازه‌ها می‌خریم شکل بدهیم. بعد با ترکیبی از زعفران دم کرده، زرده تخم مرغ و شیر روی کلوچه‌ها را فرچه می‌کشیم تا رنگ زیباتری به خود بگیرد. حالا نوبت دانه‌های ریز تخم خرفه و کنجد است که کلوچه فومن را به شکل زیبای همیشگی‌اش در بیاورد. نکته آخر ایجاد چند سوراخ کوچک با خلال دندان در کلوچه‌هاست تا کلوچه‌ها زیاد از حد، پف نکند. حالا باید سینی را درون فر بگذاریم و 10 تا 15 دقیقه فرصت بدهیم تا خوب بپزد. حالا نوبت روشن کردن گریل فر است تا روی کلوچه‌ها هم طلایی شود. بعد از چند دقیقه کلوچه‌های خوشمزه ما آماده است.
چگونه کلوچه خرمایی درست کنیم ؟
یکی دیگر از انواع کلوچه که هم بسیار مفید است و هم بسیار خوشمزه، کلوچه خرمایی است. برعکس کلوچه فومن که برای شمال ایران بود، کلوچه خرمایی سوغات جنوب است و به همان اندازه شیرین و خوش عطر و طعم. در ادامه به سوال چگونه کلوچه خرمایی درست کنیم پاسخ می‌دهیم. مواد اولیه طرز تهیه کلوچه خرمایی
مواد اولیه برای خمیر کلوچه:
آرد: 600 تا 650 گرم
تخم مرغ: 2 عدد
کره: 50 گرم
شیر: 1 پیمانه
شکر: 100 گرم
روغن مایع: 50 گرم
آب ولرم: 1/4 پیمانه
خمیر مایه: 2 قاشق چای‌خوری
نمک: 1/2 قاشق چای‌خوری
پودر هل: 1 قاشق چای‌خوری
مراحل تهیه خمیر کلوچه خرمایی
برای درست کردن خمیر کلوچه خرمایی، مراحلی شبیه به مراحل درست کردن کلوچه فومن طی می‌کنیم. ابتدا آب ولرم، خمیر مایه و یک قاشق غذاخوری از شکر را با هم مخلوط می‌کنیم، درش را می‌گذاریم و مهلت می‌دهیم تا عمل بیاید. حدود 10 دقیقه کافی است. در ظرف مناسبی شیر، کره، شکر، روغن مایع و تخم مرغ را که همه به دمای محیط رسیده‌اند، با هم خوب مخلوط می‌کنیم. حالا نوبت به خمیر مایه عمل آمده است. بعد از اضافه کردن خمیر مایه، در ظرف دیگری پودر هل، نمک و آرد را با هم مخلوط و الک می‌کنیم. سپس به تدریج به مواد خیس اضافه می‌کنیم تا زمانی که خمیری به دست آید که چسبناک نیست. حالا نوبت ورز دادن خمیر است. باید در سطحی آردپاشی شده، حدود 10 دقیقه خمیر را ورز بدهید. ظرف دیگری را انتخاب و آن را روغن‌مالی کنید. حالا خمیر را در ظرف در بسته بگذارید تا یک تا یک ساعت و نیم استراحت کند. در این حین مواد داخلی کلوچه خرمایی را درست می‌کنیم. مواد لازم برای داخل کلوچه خرمایی:
خرمای بدون هسته: 300 گرم
پودر گردو: 50 گرم
پودر هل: 2 قاشق چای‌خوری
پودر دارچین: 2 قاشق چای‌خوری
جوز هندی: 1/2 قاشق چای‌خوری
آب: 1/2 پیمانه
اول از همه برای هسته و پوست‌گیری خرما اقدام می‌کنیم. سپس خرما را با آب می‌گذاریم روی حرارت تا بپزد و وقتی آب خرما کاملا گرفته شد، نوبت به اضافه کردن ادویه جات می‌رسد. کمی که خرما را با ادویه‌جات مخلوط کردیم، گردو را اضافه می‌کنیم و مواد را از روی حرارت برمی‌داریم تا سرد شود.
حالا فر را می‌گذاریم تا با حرارت 180 درجه سانتی‌گراد خوب گرم شود. سینی فر را هم با کاغذ روغنی آماده می‌کنیم. حالا خمیر خود را برمی‌داریم و دوباره به مدت 10 دقیقه ورز می‌دهیم. سپس آن را به 16 قسمت مساوی تقسیم می‌کنیم. هر قسمت را برمی‌داریم، درونش مقداری مواد داخلی قرار می‌دهیم و بعد روی مواد را می‌پوشانیم. حالا دوباره کلوچه را به حالت تخت درمی‌آوریم و روی سینی فر قرار می‌دهیم. همه کلوچه‌ها را به همین شکل درست می‌کنیم. حالا برای زیباتر شدن کلوچه‌ها روی آن را با چاقو به صورت شعاعی برش‌های کوچک می‌زنیم.
روی کلوچه‌ها را می‌پوشانیم و می‌گذاریم 20 دقیقه دیگر استراحت کند. در این بین، مواد روی کلوچه‌ها را با زعفران دم‌کرده، زرده تخم مرغ، شکر و آب جوش آماده می‌کنیم. وقتی کلوچه‌ها استراحت کردند، روی همه را با رومال خوب رنگی می‌کنیم. سپس بر طبق ذائقه خود، روی کلوچه‌ها کنجد یا تخم خرفه می‌پتاشیم و می‌گذاریم داخل فر تا با دمای 180 درجه سانتی‌گراد به مدت 20 تا 25 دقیقه خوب بپزد. 5 دقیقه آخر پخت را به گریل و طلایی شدن روی کلوچه‌ها اختصاص می‌دهیم. کلوچه خرمایی مقوی و خوشمزه ما آماده است.
اگر به خوراکی‌های سنتی ایرانی علاقه دارید، طرز تهیه دسر با ارده شیره را هم ببینید.
چگونه کلوچه کشمشی درست کنیم ؟
احتمالا منظور از کلوچه کشمشی همان شرینی کشمشی است. شیرینی کشمشی یکی از پرطرفدارترین شیرینی‌هاست. طرز تهیه آن بسیار راحت‌تر از کلوچه‌های دیگر است. برای تهیه کلوچه کشمشی به مواد زیر احتیاج داریم:
آرد قنادی: 250 گرم
پودر قند: 200 گرم
تخم مرغ دشت: 2 عدد
وانیل: نوک قاشق چای‌خوری
کشمش پلویی: 1/2 لیوان
روغن جامد یا کره: 125 گرم
بیکینگ پودر: نوک قاشق چای‌خوری
ابتدا باید همه مواد را در محیط قرار دهیم تا خوب با محیط هم دما شوند. حالا فر را روی دمای 170 درجه سانتی‌گراد قرار می‌دهیم تا گرم شود و سینی فر را با کاغذ روغنی آماده می‌کنیم. اگر خود کاغذ روغنی را هم کمی چرب کنیم بهتر است. حالا کره، وانیل و پودر قند یا شکر پودر شده را با همزن برقی حدود 3 دقیقه می‌زنیم تا مایعی پف کرده و کش‌دار ایجاد شود. بعد تخم مرغ‌ها را دانه دانه اضافه می‌کنیم و خوب با مخلوط می‌زنیم. در مرحله بعد، کشمش‌ها را که قبلا خوب شسته و خشک کرده‌ایم، به مواد اضافه می‌کنیم. حالا بیکینگ پودر و آرد را با هم مخلوط و الک می‌کنیم تا سبک‌تر شود. سپس طی چند مرحله، به مواد اضافه می‌کنیم و با لیسک هم می‌زنیم. وقتی مواد شیرینی یا کلوچه کشمشی آماده شد، آن را با قاشق یا با قیف درون سینی فر می‌ریزیم. باید بین خمیرها که داریم به سینی منتقل می‌کنیم فاصله خوبی بگذاریم که وقتی درون سینی باز می‌شوند به هم نچسبند. حدود 10 تا 15 دقیقه زمان لازم است تا کلوچه‌های کشمشی شما حاضر و آماده باشد. طلایی شدن دور شیرینی‌ها نشانه پخته شدنشان است. اگر به مواد اولیه یک قاشق زعفران دم کرده اضافه کنیم، کلوچه‌مان خوش‌رنگ‌تر می‌شود.
چگونه کلوچه خانگی درست کنیم؟
در طرز تهیه کلوچه خانگی، به سراغ یکی از ساده‌ترین روش‌های پخت کلوچه می‌رویم تا خیلی سریع و فوری هر زمان که خواستید کلوچه‌تان آماده باشد. در ادامه طرز تهیه کلوچه خانگی فوری را به شما آموزش می‌دهیم. مواد لازم برای کلوچه خانگی:
پودر نشاسته: 1.5 پیمانه
کره: 250 گرم
تخم مرغ: 1 عدد
شکر: 1 پیمانه
بیکینگ پودر: 1 قاشق چای‌خوری
وانیل: نوک قاشق چای‌خوری
آرد: به مقدار کافی
ابتدا همه مواد را از یخچال خارج می‌کنیم تا با محیط هم دما شود. سپس کره و شکر را با همزن به خوبی می‌زنیم تا پوک و پف‌دار شود. سپس نشاسته، تخم مرغ و بیکینگ پودر را به مواد اضافه می‌کنیم و به آرامی مخلوط می‌کنیم تا با هم یکدست شود. حالا نوبت روغن مایع است. بعد از مخلوط کردن روغن مایع، آرد را کم کم الک می‌کنیم و روی مواد می‌ریزیم و مخلوط می‌کنیم تا خمیری نرم و لطیف به دست آید که چسبناک نیست.
فر را از ابتدای کار با دما ی180 درجه می‌گذاریم که گرم شود. کاغذ روغنی را کف سینی فر می‌گذاریم، سپس به اندازه یک گردو از خمیر برمی‌داریم، به صورت گرد شکل می‌دهیم و روی کاغذ روغنی می‌گذاریم. می‌توانیم روی کلوچه‌ها را با کنجد یا گردو تزئین کنید. سپس کلوچه‌ها را درون فر می‌گذاریم تا برای حدود 10 تا 15 دقیقه خوب بپزد. طرز تهیه کلوچه خانگی فوری به همین راحتی است. می‌توانید برای خوشمزه‌تر شدن کلوچه‌ها بین 2 تا کلوچه مارمالاد یا شکلات صبحانه بمالید و از قسمت صاف کلوچه‌ها را روی هم قرار دهید و سرو کنید.
طرز تهیه کلوچه محلی
اگر دوست دارید در خانه کلوچه‌ای با طعم سنتی درست کنید، طرز تهیه کلوچه محلی و سنتی را ببینید که بسیار هم ساده است. مواد اولیه برای طرز تهیه کلوچه محلی:
آرد: 5 پیمانه
شکر: 1 پیمانه
روغن جامد: 3/4 پیمانه
آرد: 1 پیمانه
زنجبیل: 1/2 قاشق چای‌خوری
پودر هل: 1/2 قاشق چای‌خوری
دارچین: 1/2 قاشق چای‌خوری
مایه خمیر: 1 قاشق چای‌خوری
بیکینگ پودر: 1/2 قاشق چای‌خوری
ابتدا شکر را در آب به خوبی حل می‌کنیم. خمیر مایه را هم با آب می‌گذاریم کنار تا عمل بیاید. روغن، پودر هل، دارچین، زنجبیل و بکینگ پودر را هم به آب و شکر اضافه و مخلوط می‌کنیم. حالا مایه خمیر عمل آمده را هم به مواد اضافه می‌کنیم. نوبت آرد است. آرد را به تدریج و با الک به مواد خیس اضافه می‌کنیم و انقدر این کار را ادامه می‌دهیم تا به صورت خمیری قابل ورز دادن در بیاید. دقت کنید که سفتی خمیر در حد خمیر بازی است. حالا باید خمیر را بگذارید تا در ظرف دردار چند ساعتی استراحت کند. برای این کلوچه 3 تا 4 ساعت زمان لازم است. سپس کلوچه را از ظرف خارج می‌کنیم و باز ورز می‌دهیم. خمیر را با وردنه صاف می‌کنیم و با قالب یا به وسیله چاقو برش می‌زنیم. کلوچه‌ها را در سینی فر می‌چینیم، رویشان را با چنگال سوراخ می‌کنیم و می‌گذاریم در فر با دمای 180 درجه خوب بپزد. عموما 10 تا 15 دقیقه زمان کافی است اما باید حواستان باشد که کلوچه‌ها نسوزد. پیمانه این کلوچه کاسه است پس از لیوان‌های بزرگ دسته‌دار به جای پیمانه استفاده نکنید.
انواع کیک برای صبحانه را ببینید و دستور پخت چند تا از خوشمزه‌ترین کیک‌ها را مهمان ما باشید.
طرز تهیه کلوچه خانگی در توستر
برای تهیه کلوچه خانگی در توستر، تفاوت خاصی در دستور پخت ایجاد نمی‌شود، فقط اصولا برای استفاده از توستر در شیرینی‌پزی، دما را باید 10 تا 20 درجه پایین‌تر از چیزی که برای فر در نظر می‌گیریم گذاشت. نکته دیگر اینکه ابتدا باید المنت‌های پایینی توستر را روشن و دما را تنظیم کنیم و در آخر برای گریل شدن روی کلوچه‌ها از المنت‌های بالایی استفاده کنیم. میزان دما و حرارت موجود در توستر‌ها بسیار به نوع توستر شما بستگی دارد پس با چند بار پختن شیرینی و کیک در توستر، کاملا دستتان می‌آید که دمای آن را چگونه باید بر اساس دستور پخت تنظیم کنید و دمای توستر شما چقدر با دمای فر متفاوت است.
کلام آخر
در این مطلب به این سوال پرداختیم که کلوچه چگونه درست می‌شود و طرز تهیه تعدادی از خوشمزه‌ترین و پرطرفدارترین کلوچه‌های ایرانی را توضیح دادیم. در ادامه به سوالاتی که شما درباره پختن کلوچه دارید می‌پردازیم. شما تا به حال در منزل کلوچه درست کرده‌اید؟ دستور پخت مخصوص خود را با ما به اشتراک بگذارید.
سوالات متداول
طرز تهیه کلوچه با آرد گندم چگونه است ؟
همه انواع کلوچه‌ای که به شما آموزش دادیم با آرد گندم یا همان آرد صفر قنادی قابل تهیه است. کلوچه خرمایی، کلوچه فومن، کلوچه محلی، کلوچه کشمشی و... که با آرد گندم تهیه می‌شود.
از کجا بفهمیم خمیرمان برای درست کردن کلوچه آماده است؟
خمیر را چک کنید. اگر حجمش زیاد شده بود و بافتی لانه زنبوری یا متخلخل درونش ایجاد شده بود، آماده استفاده است.
چرا کلوچه‌هایم در سینی فر وا می‌رود؟
حواستان باشد که سینی فر داغ نباشد. سینی فر برعکس خود فر، باید هم دمای کلوچه‌هایتان باشد تا از نازک شدن و وا رفتن کلوچه‌ها جلوگیری کند. یک تکنیک دیگر برای داشتن کوکی‌ها و کلوچه‌های تپل، این سات که خمیر کلوچه‌تا را بگذارید سرد بشود و بعد آن را بپزید.
چگونه کلوچه خانگی نرم درست کنیم؟
ماهیت کلوچه نرم است و طبیعتا باید نرم از آب در بیاید. اگر کلوچه‌تان نرم نمی‌شود، احتمالا یا حرارت فرتان تنظیم نیست یا مدت زمانی بیشتر را برای پخت اختصاص می‌دهید. دلیل دیگر می‌تواند به نحوه درست کردن خمیر باشد. باید بگذارید خمیرتان کاملا ور بیاید و بعد از آن استفاده کنید و مقدار زیاد آرد هم باعث سفت شدن کلوچه‌تان می‌شود. پس در اضافه کردن آرد به خمیر وسواس داشته باشید و به محض اینکه خمیر به دست آمده، چسبناک نبود از اضافه کردن آرد دست بکشید.
